Oeganda wordt te warm voor koffie

22 sep , 2014

Oeganda is vanouds de grootste koffie-exporteur van Afrika maar de sector staat nu onder grote druk door de klimaatverandering. Stijgende temperaturen en periodes van droogte zorgen ervoor dat insectenplagen en verschillende schimmelziekten oogsten vernietigen. Hierdoor zien 3,5 miljoen landbouwers hun levenswerk bedreigd.

Volgens de Oegandese koffie-ontwikkelingsorganisatie (UCDA) zijn kleine landbouwers verantwoordelijk voor 85 procent van de volledige koffieproductie in het Afrikaanse land. Ze bezitten een stuk grond van gemiddeld 0,5 tot 2,5 hectare groot. Maar sinds enkele jaren staat hun oogst onder druk van schadelijke insecten zoals ambrosiakevers, die de koffieplant aantasten, of schimmelziektes zoals Ceratocystis fimbriata, in het Engels ‘coffee wilt’ genaamd.

‘Mijn koffieplanten brengen tegenwoordig zeer weinig op’, getuigt koffieboer Abudu Zikusoka uit het centraal gelegen dorpje Ndesse. ‘De planten hebben niet alleen last van ziektes maar de droogte maakt een goede oogst bijna onmogelijk. Vorig jaar, toen de koffieschimmel toesloeg, verloor ik al mijn planten. Vroeger kon ik gemakkelijk 700 tot 1000 dollar verdienen per oogst. Nu is dat nog maar 250 dollar.’

Klimaatopwarming

Om deze crisis een halt toe te roepen, hebben Zikusoka en zijn landgenoten de hulp ingeroepen van het Nationale Onderzoeksinstituut voor Koffie (NaCORI) in Oeganda. Deze organisatie probeert koffievarianten te ontwikkelen die resistent zijn tegen schimmelziektes. Volgens NaCORI is het stijgend aantal gevallen van deze ziektes te wijten aan de klimaatopwarming.

‘Menselijke activiteiten zoals ontbossing en het gebruik van fossiele brandstoffen veroorzaken een klimaatopwarming, die op zijn beurt zorgt voor een stijging van het aantal schimmelziektes en insectenplagen’, verklaart Dr. Africano Kangire van NaCORI de stijging van mislukte oogsten. Volgens de onderzoeker wordt het door de grillige temperaturen ook erg moeilijk om de bekende Robusta-koffieboon te produceren. ‘Landbouwers kunnen enkel uitwijken naar hogere en koudere gebieden’, verklaart Kangire.

Volgens de onderzoeker breiden andere schimmels zoals koffieroest ook steeds meer uit. ‘Vroeger kwam deze schimmel alleen voor in de laaglanden, maar nu zien we koffieroest zelfs verschijnen op 1.800 meter hoogte. Door de hogere gemiddelde temperaturen kan de schimmel ook op die hoogte gedijen’, aldus de onderzoeker.

Andere koffiesoorten

Dat de Oegandese koffiesector nog niet volledig is ingestort, is te danken aan het gebruik van andere koffiesoorten zoals de bekende Arabica-variant of een gekloonde variant met een hoge opbrengst. Uit een rapport van koffie-ontwikkelingsorganisatie UCDA blijkt dat Oeganda in juli 2014 37,9 miljoen Amerikaanse dollar verdiende aan de koffie-export, bijna 6 miljoen dollar meer dan de vorige maand.

‘Dankzij andere koffievarianten heben we onze goede positie in de koffiemarkt kunnen behouden’, verklaart directeur Henry Ngabirano van UDCA. ‘Ik geloof zelfs dat onze onderzoekers met steun van de overheid een oplossing kunnen vinden voor de effecten van de klimaatverandering op de koffieproductie.’

Toch is er reden om niet al te optimistisch te zijn, waarschuwt overheidschef Paul Isabirye van het ministerie van Meteorologie. ‘Door de klimaatverandering is er vaak neerslag op de verkeerde momenten, waardoor koffiebonen minder kans hebben om te rijpen. Als een koffieplant niet voldoende neerslag krijgt, zal de oogst erg mager blijven’, waarschuwt de overheidsfunctionaris.

Bron: Mondiaal Nieuws, mo.be